Đối với người bệnh khi đi khám, điều trị
tại bệnh viện, trước hết cần tuân thủ đầy đủ các quy định của Bộ Y tế,
như quy định 5K và các hướng dẫn của nhân viên y tế bệnh viện. Cụ thể
cần thực hiện 8 điều sau:
1. Tự sàng lọc
Trước khi tới bệnh viện, người bệnh cần tự kiểm tra xem mình có các
yếu tố liên quan tới COVID-19 (có đi từ vùng dịch về, có tiếp xúc với
người nhiễm hoặc nghi nhiễm, có các biểu hiện ho, sốt, đau họng, khó
thở, mất vị giác…). Nếu có các yếu tố nguy cơ, cần liên hệ với các cơ sở
y tế gần nhất hoặc theo các số điện thoại đường dây nóng của Bộ Y tế để
được trợ giúp.
Nếu bắt buộc phải vào bệnh viện khám, cấp cứu thì cần đi theo đúng
luồng đi mà bệnh viện đã qui định. Khi tình hình dịch bệnh phức tạp,
người bệnh cần đi khám cấp cứu theo đúng phân tuyến bảo hiểm của mình để
hạn chế tập trung đông ở bệnh viện tuyến trung ương. Những trường hợp
không phải cấp cứu người bệnh có thể đăng ký khám và tư vấn từ xa miễn
phí tại một số bệnh viện, như Bệnh viện TWQĐ 108 hoặc có thể liên hệ
trước với các chuyên khoa hoặc khoa cấp cứu để có tư vấn phù hợp, bảo
đảm vừa phòng chống được dịch bệnh vừa điều trị được bệnh.
2. Đeo khẩu trang đúng cách
Nên đeo khẩu trang y tế khi tới bệnh viện. Cần lưu ý đeo khẩu trang
đúng cách (mặt chống thấm quay ra ngoài, mặt thấm vào trong), nếp gấp
hướng xuống dưới, thanh kim loại ôm sát sống mũi. Trong quá trình mang
khẩu trang không được chạm tay vào mặt ngoài; khi tháo cầm dây để tháo,
rồi bỏ vào thùng rác. Khi khẩu trang ướt, rách cần thay khẩu trang mới
và thay khẩu trang sau mỗi ngày làm việc.
Đối với các trường hợp bệnh nhân được xác định mắc COVID-19 thì cần
được điều trị tại khu cách ly và mang đầy đủ khẩu trang N95. Trường hợp
bệnh nhân khó thở có thể mang khẩu trang thông thường hoặc bỏ khẩu trang
khi nằm phòng đơn áp lực âm và không có nhân viên y tế trong phòng.
Trước khi mang khẩu trang và sau khi tháo bỏ khẩu trang cần rửa tay.
Đeo khẩu trang đúng cách.
3. Vệ sinh tay
Đây là một biện pháp rất đơn giản, dễ làm và có hiệu quả tốt phòng
lây nhiễm SARS-CoV-2. Nếu bàn tay không có vết bẩn thì có thể thực hiện
vệ sinh tay bằng dung dịch vệ sinh tay chứa cồn với nồng độ cồn từ
60-80%. Nếu bàn tay có vết bẩn nhìn rõ hoặc sau khi đi vệ sinh, sau khi
làm vệ sinh môi trường, giúp bệnh nhân vệ sinh cá nhân… cần thực hiện
rửa tay bằng nước với xà phòng và lau khô tay bằng giấy hoặc khăn dùng 1
lần.
Lưu ý: không nên làm khô tay bằng các máy xì khô vì làm tăng nguy cơ
nhiễm khuẩn do máy thổi vi sinh vật từ trong máy vào bàn tay.
Trong thời gian ở bệnh viện, người bệnh có thể vệ sinh tay theo các
thời điểm: Trước khi ăn, trước khi chuẩn bị thức ăn, trước khi xoa bóp
hỗ trợ người bệnh hoặc trước lau người cho người bệnh (với người chăm
sóc)…, sau khi đi vệ sinh, sau khi giúp người bệnh vệ sinh cá nhân, đổ
bỏ rác thải, sau khi động chạm trực tiếp vào các bề mặt xung quanh người
bệnh hoặc các bề mặt khác…
Có thể sử dụng các dung dịch vệ sinh tay chứa cồn mà bệnh viện trang
bị ở mọi vị trí như trong thang máy, hành lang, trong buồng bệnh… hoặc
rửa tay bằng nước với xà phòng rồi lau tay bằng giấy.
4. Giữ khoảng cách
Trong quá trình khám, điều trị người bệnh lưu ý giữ khoảng cách 2m
với người xung quanh. Hạn chế đi sang các phòng bệnh khác hoặc các khoa
phòng khác nếu không có yêu cầu. Khi đi trong thang máy hạn chế nói
chuyện và chú ý vệ sinh tay. Nếu là trường hợp nhiễm hoặc nghi nhiễm
COVID-19 hoặc đang phải cách ly tại bệnh viện thì cần tuân thủ các quy
định của bệnh viện như không rời khỏi khu cách ly, tuân thủ đúng 5K
trong khu cách ly…
5. Tuân thủ đúng vệ sinh hô hấp
Khi ở bệnh viện hay ở cộng đồng người bệnh cần chú ý tuân thủ đúng vệ
sinh hô hấp, dùng khăn giấy để che miệng khi ho và hắt hơi, sau đó bỏ
giấy vào thùng rác và rửa tay. Nếu không có sẵn giấy che thì có thể dùng
khuỷu tay để che. Không dùng bàn tay để che mũi miệng vì làm nguy cơ
lây nhiễm qua bàn tay.
6. Bảo đảm thông thoáng phòng bệnh
Hạn chế tập trung đông người tại các khu vực, đặc biệt là trong phòng
bệnh. Nếu có đủ giường bệnh có thể bố trí 1 người/1 buồng bệnh, nếu nằm
chung phòng thì các giường cần cách nhau tối thiểu 1m. Tại các buồng
bệnh cần có các biện pháp làm tăng luân chuyển không khí trong phòng
bằng cách mở các cửa sổ và các cửa ra vào. Nếu có điều hòa thì cần mở
cửa phòng luân phiên theo giờ để bảo đảm thông khí. Trường hợp người
bệnh nằm phòng áp lực âm thì không được mở cửa phòng mà cửa phòng phải
luôn luôn đóng kín để bảo đảm áp lực âm.
7.Vệ sinh khử khuẩn môi trường
Việc vệ sinh môi trường tại bệnh viện rất quan trọng trong phòng lây
nhiễm SARS-CoV-2. Các điểm tiếp xúc thường xuyên như tay nắm cửa, thanh
vịn, bàn phím máy tính, chuột máy tính… cần phải được lau khử khuẩn
thường xuyên bằng các hóa chất diệt khuẩn như các amonium bậc 4, cồn 70
độ, cloramin B 0,1%...
Lưu ý không lau dung dịch cloramin B lên các bề mặt máy móc bằng kim
loại vì có thể gây han rỉ. Công nhân vệ sinh cần phải được đào tào về
quy trình vệ sinh để bảo đảm thực hiện đúng. Khi các phòng bệnh hoặc khu
vực có người bệnh nhiễm hoặc nghi ngờ nhiễm thì cần tăng cường khử
khuẩn bề mặt bằng phun dung dịch cloramin B 0,1% theo hướng dẫn của Bộ Y
tế. Vi-rút SARS-CoV-2rất dễ bị tiêu diệt bởi các chất khử khuẩn thông
thường như cloramin B.
Nhà vệ sinh tại các buồng bệnh, đặc biệt khu khám bệnh cần phải được
tăng cường làm sạch và khử khuẩn để phòng tránh lây nhiễm liên quan đến
việc sử dụng chung nhà vệ sinh. Thông khí tại các nhà vệ sinh phải được
thông tháo để tăng luân chuyển không khí.
Một số khoa như Hồi sức tích cực, Thận nhân tạo, Khoa ung thư..., do
đặc điểm người bệnh mạn tính, nhiều trường hợp bệnh giai đoạn cuối,
nhiều bệnh lý kết hợp, người bệnh suy giảm miễn dịch do truyền hóa chất…
làm tăng nguy cơ lây nhiễm SARS-CoV-2 và khi nhiễm người bệnh dễ tiến
triển nặng. Do vậy bệnh nhân ở những khoa phòng này đòi hỏi phải đặc
biệt lưu ý trong phòng ngừa lây nhiễm SARS-CoV-2.
Đối với các khu vực này, cần tăng cường sàng lọc kỹ người bệnh, nhằm
phát hiện kịp thời những bệnh nhân có biểu hiện của COVID-19. Người bệnh
cần khai báo kỹ, thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng dịch. Người bệnh
lọc máu cần có khu lọc riêng cho người bệnh có yếu tố COVID-19… Lập danh
sách theo dõi bệnh nhân, người nhà bệnh nhân để liên lạc khi cần thiết.
8. Tiêm phòng vắc-xin phòng COVID-19
Mọi người bệnh, người nhà người bệnh và nhân viên y tế cần thực hiện
tiêm phòng vắc-xin phòng COVID-19 theo chương trình tiêm chủng của Bộ Y
tế. Khi tham gia tiêm vắc-xin cần thực hiện đúng theo hướng dẫn của nhân
viên y tế. Ngoài ra trong quá trình nằm viện cần thực hiện việc xét
nghiệm sàng lọc phát hiện nhiễm SARS-CoV-2. Có thể xét nghiệm trước khi
nhập viện cho cả người bệnh, người nhà người bệnh, xét nghiệm ngẫu nhiên
trong quá trình nằm viện… để phát hiện kịp thời các trường hợp nhiễm
không có triệu chứng, từ đó có biện pháp ngăn ngừa hiệu quả tránh để
dịch lây lan rộng trong bệnh viện.